Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερα προϊόντα «υγιεινής διατροφής» έχουν κατακλύσει τα καταστήματα τροφίμων. Έτσι, δίνεται ώθηση στους καταναλωτές να τα εντάξουν στην καθημερινή τους διατροφή απολαμβάνοντας τα εκάστοτε οφέλη τους. Ένα από τα πιο δημοφιλή τέτοιου είδους τρόφιμα είναι και το χαρούπι. Πρόκειται για τον καρπό της χαρουπιάς (επιστημονική ονομασία: Κερατέα ή έλλοβος – Ceratonia siliqua), ο οποίος έχει τη μορφή πεπλατυσμένου λοβού και είναι σακχαρώδης. Ποια είναι όμως τα οφέλη του χαρουπιού; 

Αρχικά να αναφέρουμε πως η χαρουπιά συναντάται κυρίως σε όχθες ποταμών και παράκτιες περιοχές της Μεσογείου. Είναι γνωστή ως ξυλοκερατιά, και στην Κύπρο ως “τερατσιά”, ενώ ο καρπός της (χαρούπι) ως «κεράτιον» ή «τεράτσι» αντίστοιχα. Το γνωστό σε όλους μας «καράτι» προέρχεται από τη λέξη «κεράτιον». Το καράτι ορίστηκε ως η πιο μικρή μονάδα μέτρησης για το χρυσό και τους πολύτιμους λίθους λόγω του ότι το βάρος των σπόρων του χαρουπιού έχει την ιδιότητα να παραμένει σταθερό και αναλλοίωτο. 

Ποια είναι η διατροφική αξία του χαρουπιού;

Το χαρούπι είναι πλούσιο κυρίως σε υδατάνθρακες (γλυκόζη και σακχαρόζη), ενώ έχει και υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, καθώς τα 100 γρ. χαρουπάλευρου (δηλαδή αλεσμένου καρπού) περιέχουν 5-8 γρ. πρωτεΐνης. Δεν περιέχει σχεδόν καθόλου λίπος (μόλις 0,2 – 0,6%), ενώ είναι πολύ πλούσιο σε φυτικές ίνες. Είναι πολύ εύπεπτο και δεν περιέχει γλουτένη, γεγονός που το καθιστά κατάλληλο για κατανάλωση και από άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη ή εμφανίζουν κάποιου βαθμού δυσανεξία στη γλουτένη. 

6+1 οφέλη του χαρουπιού στην υγεία

1. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε ασβέστιο και μαγνήσιο μπορεί να χαρακτηριστεί ως το ιδανικό τρόφιμο για την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Αλλά και σημαντικός αρωγός στη θεραπεία της. Παρότι πρόκειται για φυτικό προϊόν, η περιεκτικότητά του σε ασβέστιο είναι σχεδόν διπλάσια σε σχέση με αυτή του γάλακτος.
2. Βοηθά στην αιμοποίηση, καθώς είναι μια πολύ καλή πηγή φυτικού σιδήρου. Ανά 100 γρ. περιέχει περίπου ίδια ποσότητα σιδήρου με αυτή που περιέχεται στις φακές.
3. Περιέχει άφθονες φυτικές ίνες (κυρίως αδιάλυτες), που βοηθούν στην εύρυθμη λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στην πρόληψη και αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. 
4. Βοηθά στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και στην πρόληψη/ρύθμιση του σακχάρου. Οι ιδιότητες αυτές οφείλονται τόσο στην υψηλή περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες, όσο και στον χαμηλό του γλυκαιμικό δείκτη. Αυτό είναι και ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη του χαρουπιού.
5. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, δηλαδή βοηθά στην αντιμετώπιση των βλαβερών ελευθέρων ριζών οξυγόνου που φυσιολογικά σχηματίζονται στον οργανισμό μας. Έτσι, το χαρούπι δρα προστατεύοντας τα κύτταρά μας από τη γήρανση αλλά και από την εμφάνιση διάφορων χρόνιων νοσημάτων, όπως είναι ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες κ.α.
6. Βοηθά στη μείωση της «κακής» LDL χοληστερόλης, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε τανίνες. Πρόκειται για πολυφαινολικές ενώσεις που συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της LDL χοληστερόλης αλλά και στη συνολική βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ.
7. Έχει αντιικές και αντιδιαρροϊκές ιδιότητες. Έχει δειχθεί ότι η κατανάλωση προϊόντων χαρουπιού μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τα συμπτώματα της οξείας διάρροιας.
8. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση χαρουπιού μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και αντιμετώπιση της Μη Αλκοολικής Λιπώδους Διήθησης του Ήπατος (NAFLD), νόσου που χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ (συκώτι).

Όπως βλέπουμε τα οφέλη του χαρουπιού είναι πολλαπλά και άκρως σημαντικά για την υγεία μας. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον διαιτολόγο-διατροφολόγο σας.

Που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όμως το χαρούπι;

Σε όλα τα παραπάνω οφέλη του χαρουπιού θα πρέπει να προσθέσουμε και μερικά ακόμη χαρακτηριστικά του που το καθιστούν όχι μόνο μια αληθινή «υπερτροφή» αλλά και ένα προϊόν που μπορείτε πολύ εύκολα να εντάξετε στη διατροφή σας. Μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ αρκετών διαθέσιμων προϊόντων, π.χ. χαρουπάλευρο, χαρουπόμελο, χαρουπολάτα κ.α. 

Το χαρουπάλευρο μπορεί να αντικαταστήσει το κακάο στις περισσότερες παρασκευές (π.χ. κέικ, μπισκότα, κριτσίνια, παξιμάδια κ.α.) και άρα να καταναλωθεί ως γλυκό που θυμίζει αρκετά τη σοκολάτα. Επιπλέον, μπορεί να παρασκευαστεί και ρόφημα, υποκατάστατο του καφέ, το οποίο δεν περιέχει καθόλου καφεΐνη. Έτσι, είναι κατάλληλο να καταναλωθεί ακόμη και από άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη ή την αποφεύγουν για ιατρικούς ή προσωπικούς λόγους. Το χαρουπόμελο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλυκαντικό αντί για ζάχαρη ή μέλι. Ακόμη, μπορεί να προστεθεί και ως ενισχυτικό γεύσης και αρώματος σε παρασκευές που θέλουμε να δώσουμε τη γεύση και το άρωμα της σοκολάτας σε μια πιο θρεπτική εκδοχή.

Πέρα, λοιπόν, από τα πολλαπλά του οφέλη του χαρουπιού στην υγεία μας, είναι και ένα άριστο υλικό το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί με αναρίθμητους τρόπους στην καθημερινή μας διατροφή! Πειραματιστείτε και απολαύστε την υπέροχη και ιδιαίτερη γεύση του, προσφέροντας ταυτόχρονα στον οργανισμό σας θρέψη και υγεία!